Δύο μεγάλοι Ασκητές. (19 Ιανουαρίου)

Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει και τιμά την ιερή μνήμη δύο μεγάλων οσίων Ασκητών με το ίδιο όνομα. Του αγίου Μακαρίου του Αιγυπτίου και του αγίου Μακαρίου του Αλεξανδρέα. Είναι κι οι δυό σχεδόν σύγχρονοι και μόνο λίγα χρόνια μεγαλύτερος είναι ο Μακάριος ο Αιγύπτιος από το Μακάριο τον Αλεξανδρέα, γι’ αυτό κι ο πρώτος ονομάζεται Μακάριος ο πρεσβύτερος κι ο δεύτερος Μακάριος ο νέος. Κι οι δυό τους ασκήτεψαν στα ίδια μέρη κι ήσαν μεταξύ τους πολύ γνωστοί και πολύ φίλοι. Κι οι δυό ήσαν από φτωχούς αλλά ευσεβείς γονείς κι έζησαν μέσα στον τέταρτο αιώνα, από το 306 ως το 395. Είναι κι οι δυό θαυμαστές και μιμητές του αγίου Αντωνίου, που έζησε πενήντα χρόνια πριν απ’ αυτούς, από το 251 ως το 356 κι είναι ο ιδρυτής του μοναχικού βίου.

Δεν είναι εύκολο να αναφερθούμε σ’ όλο το βίο και την πολιτεία των δυό μεγάλων Ασκητών, που είναι μια συνεχής κακοπάθεια και νηστεία, προσευχή και εργασία, εκούσια φτώχεια και ακτημοσύνη. Ούτε και τα καταλαβαίνομε όλα αυτά ούτε και μπορούμε να τα εξηγήσουμε, γιατί τώρα, κι όταν πιστεύουμε κι όταν λέμε πως είμαστε χριστιανοί, άλλα είναι τα ιδανικά μας κι οι επιδιώξεις μας. Όμως κι αν δεν μπορούμε να μιμηθούμε το παράδειγμα των αγίων Ασκητών, αρκετό είναι να το θαυμάζουμε·  έτσι γινόμαστε κι εμείς ασκητές «τη προαιρέσει». Αυτό το λέγει ο Μέγας Βασίλειος, όταν πρόκειται για την τιμή προς τους αγίους Μάρτυρες, αλλά για την Εκκλησία το ίδιο είναι και οι Μάρτυρες και οι Όσιοι.

Μπορούμε όμως να διηγηθούμε από το βίο και την πολιτεία του καθενός αγίου Ασκητή, που εορτάζουμε σήμερα, κάποια μεμονωμένα χαρακτηριστικά γεγονότα, στα οποία φαίνεται η αγιοσύνη των ανθρώπων του Θεού. Μια μέρα λοιπόν, επιστρέφοντας στην καλύβα του, ο άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος βρήκε έναν κλέφτη να φορτώνει στην καμήλα του τα φτωχοπράγματά του. Ο Άγιος δεν είπε τίποτε και περίμενε να φύγει ο κλέφτης. Αλλά η καμήλα δεν ξεκινούσε. Τότε ο άγιος Μακάριος θυμήθηκε πως κάτι ακόμα δεν είχε πάρει ο κλέφτης·^- ήταν το λυσγάρι του. Ο Άγιος του το έδωκε μόνος του και του είπε· «Πάρ’ το κι αυτό». Και τότε η καμήλα ξεκίνησε. Μα ο κλέφτης κατάλαβε την αμαρτία του, ξεφόρτωσε τα φτωχοπράγματά του ασκητή και του ζήτησε να τον συγχωρέσει.

Για να μη νομίσουμε όμως πως μόνο μια φορά γίνονταν αυτά, ας πούμε για κάτι παρόμοιο, που το είδαμε πριν λίγα χρόνια. Στο μοναστήρι του προφήτη Ηλία στη Σαντορίνη ήταν ο γέροντας Δανιήλ. Όταν έφευγε, άφηνε το κελλί του ανοιχτό. «Δεν το κλείνεις, Γέροντα;», του λέγαμε, «Θα σε κλέψουν». Κι εκείνος απαντούσε· «Αν πάρουν κάτι, θα τους χρειάζεται»! Ας ξαναγυρίσουμε όμως στον άγιο Μακάριο τον Αιγύπτιο. Ένα μαθητής του κάποτε του πήγε δροσερό νερό· αυτό είναι κάτι από τα πιο πολύτιμα στην έρημο. Ο άγιος Μακάριος τον ευχαρίστησε, αλλά δε το ήπιε· «Παιδί μου, του είπε, τριάντα χρόνια ούτε έφαγα ούτε ήπια ούτε κοιμήθηκα όσο ήθελα».

Ο άγιος Μακάριος ο Αλεξανδρέας είναι προσωπικά γνωστός του αγίου Αντωνίου. Ακούοντας τη φήμη του μεγάλου Ασκητή, ο Μακάριος άφησε την Αλεξάνδρεια κι έφυγε στην Άνω Αίγυπτο και συνάντησε εκεί τον άγιο Αντώνιο. Ο άγιος Αντώνιος είχε μαζέψει κάμποσα φοινικόφυλλα για να πλέξει ψάθες αυτό ήταν το εργόχειρο των αγιίων Ασκητών της Αιγύπτου, μάζευαν φοινικόφυλλα κι έπλεκαν ψάθες. Λέγει λοιπόν ο άγιος Μακάριος στον άγιο Αντώνιο· «Δος μου λίγα φύλλα, να πλέξω κι εγώ ψάθες». Ο Άγιος Αντώνιος του απάντησε με την εντολή· «Ουκ επιθυμήσεις όσα τω πλησίον σου έστιν». Την ίδια όμως στιγμή τα φοινικό­φυλλα, που είχε για να πλέξει, ξεράθηκαν. Τότε ο άγιος Αντώνιος θαύμασε και είπε στον άγιο Μακάριο· «Αναγνωρίζω πως αναπαυετ’ επάνω σου το Άγιο Πνεύμα».

Μια μέρα οι δυό Μακάριοι ταξίδευαν, ανεβαίνοντας το μεγάλο ποτάμι του Νείλου. Οι δύο σεβάσμιοι γέροντες συζητούσαν και η εικόνα τους στα μάτια κάποιων αξιωματικών, που ταξίδευαν μαζί, έκανε μεγάλη εντύπωση. «Πόσο μακάριοι θα είναι αυτοί οι γέροντες!», έλεγαν μέσα τους οι αξιωματικοί. Κι ο Μακάριος ο Αλεξανδρέας τους είπε· «Καλά το λέτε πως είμαστε μακάριοι, αφού αυτό είναι και το όνομά μας». Ένας από τους αξιωματικούς τόσο συγκινήθηκε, ώστε παράτησε και τον κόσμο και το αξίωμά του κι έφυγε στην έρημο. Εορτάζοντας σήμερα την ιερή μνήμη των δύο αγίων Μακαρίων, του Αιγυπτίου και του Αλεξανδρέα, θυμούμαστε τον ύμνο της Εκκλησίας. «Τοις ερημικοίς ζωή μακαρία εστί, θεϊκώ ερωτι πτερουμένοις». Αμήν.

(Επισκ. Σερβίων και Κοζάνης Διονυσίου(+). «Εικόνες έμφυχοι», εκδ. Αποστολική Διακονία)

πηγή