Γύναι, ἴδε ὁ υἱός σου – Ἰδοὺ ἡ µήτηρ σου
Ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης µᾶς παρέδωσε τὸν τρίτο λόγο τοῦ Κυρίου ποὺ ἀπευθύνεται στὴν Παναγία Μητέρα Του καὶ στὸν ἴδιο: Ἰησοῦς οὖν ἰδὼν τὴν µητέρα καὶ τὸν µαθητὴν παρεστῶτα ὃν ἠγάπα, λέγει τῇ µητρί αὐτοῦ· Γύναι, ἴδε ὁ υἱός σου. Εἶτα λέγει τῷ µαθητῇ ἰδοὺ ἡ µήτηρ σου. Καὶ ἀπ᾽ ἐκείνης τῆς ὥρας ἔλαβεν ὁ µαθητὴς αὐτὴν εἰς τὰ ἴδια» (Ἰω. ιθ´ 26-27).
Ὁ Χριστὸς γνώριζε ὅτι τὴν ὥρα ποὺ βρισκόταν ἐπάνω στὸν Σταυρὸ ἐκπληρωνόταν ἡ προφητεία τοῦ Θεοδόχου Συµεὼν πρὸς τὴν Παναγία: «Σοῦ δὲ αὐτῆς τὴν ψυχὴν διελεύσεται ροµφαία, ὅπως ἂν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισµοί». Ροµφαία ὠνόµασε ὁ ἅγιος Συµεὼν τὸν «ὀξὺ πόνο ποὺ διαπέρασε τὴν καρδία τῆς Θεοµήτορος, ὅταν ὁ Υἱός της καρφώθηκε στὸν Σταυρό». «Διότι ἡ ἁγία Παρθένος, βλέποντας σταυρωµένο Ἐκεῖνον ποὺ γεννήθηκε κατὰ σάρκα ἀπὸ αὐτήν, ἦταν σὰν νὰ κατασφαζόταν µὲ ξίφος».
Πραγµατικὰ «ποιός νὰ ἀπαριθµήση τὰ βέλη ποὺ καρφώθηκαν στὰ σπλάγχνα Της; Ποιός νὰ διηγηθῆ µὲ λόγια τοὺς πέρα ἀπὸ κάθε λόγο πόνους Της; Διότι ἂν καὶ ἦταν ἀκατάβλητη καὶ ἀνώτερη ἀπὸ τὰ πάθη τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, ὅµως τὸ φίλτρο τοῦ ἀγαπηµένου καὶ τὸ ὑπερβολικὸ τῶν ἀσεβηµάτων, … ἔγιναν αἰτία τῆς ἀνυπόφορης λύπης Της … πῶς ὑπέφερε βλέποντας νὰ Τὸν περιφέρουν σὰν κακοῦργο; Μὲ τί καρδία νὰ βαστάξη βλέποντας τὴ µιὰ φορὰ νὰ κατακρίνεται δηµόσια καὶ νὰ µαστιγώνεται … καὶ τὴν ἄλλη νὰ πάσχη τὰ µύρια ἄτοπα καὶ νὰ ἐµπαίζεται; πῶς τὸ ζωοποιὸ ἐκεῖνο πρόσωπο καταδεχόταν τοὺς βεβήλους ἐμπτυσμοὺς τῶν ἀσεβῶν!». Ὅµως ἡ Παναγία «ἀνακουφιζόταν µὲ τὴν δύναµη τοῦ πάσχοντος».
Ὁ Χριστὸς «βλέποντας τὴν Μητέρα Του νὰ πληγώνεται µὲ τὰ τόσο ὀδυνηρὰ βέλη τῆς µητρότητος, … κάνει νὰ ἀκουστῆ ἡ ποθητὴ φωνή Toυ καὶ λέγει: Γύναι, ἴδε ὁ υἱός σου … ἀναθέτοντάς την στὸν µαθητὴ» Ἰωάννη. Μὲ τὸν λόγο Toυ αὐτὸ ὁ Χριστὸς εἶναι σὰν νὰ λέγη στὴν Μητέρα Toυ: «Τώρα, ποὺ ἔχεις τὸν ἐπιστήθιο φίλο µου, πάψε νὰ λυπᾶσαι … Ἔχεις τὸν ἠγαπηµένο Μαθητή, ὁ ὁποῖος θὰ ἀναπληρώση σὲ σένα ὅλα τὰ τῶν υἱῶν». Ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας σχολιάζει τὶς συγκλονιστικὲς αὐτὲς στιγµές: Ὁ Χριστὸς «προνόησε γιὰ τὴν Μητέρα Του, ἀψηφώντας τρόπον τινὰ τὴν « «ὑψίστη ἔνταση τοῦ δικοῦ Toυ Πάθους. Καὶ πάσχοντας παρέµενε ἀπαθής». Μὲ τὴν πράξη Του αὐτὴ ὁ Κύριος τόνιζε «αὐτὸ ποὺ καὶ ὁ µωσαϊκὸς νόµος τιµοῦσε … τὸ Τίµα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν µητέρα σου».
Γύναι, ἴδε ὁ υἱός σου. «Τί ὑψίστη τιµή!», παρατηρεῖ ὁ ἱερὸς Χρυσόστοµος. «Πόσο τίµησε ὁ Χριστὸς τὸν Μαθητή! Ἐπειδὴ Αὐτὸς ἔφευγε πλέον ἀπὸ τὸν κόσµο, παρέδωσε τὴν φροντίδα τῆς Μητέρας στὸν µαθητή Του. Ἐπειδὴ δηλαδὴ ἦταν φυσικὸ ὡς µητέρα νὰ πονᾶ καὶ νὰ ζητᾶ προστασία, πολὺ εὔλογα ἐµπιστεύεται αὐτὴν σ᾽ ἐκεῖνον ποὺ ἀγαποῦσε. Καὶ σ᾽ ἐκεῖνον λέγει: Ἰδοὺ ἡ µήτηρ σου» (Εἰς Ἰωάννην, 85,2, PG 59, 462). Ὅπως παρατηρεῖ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαµᾶς, ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης, µετὰ τὸ γεγονὸς αὐτό, «δὲν εἶναι µόνον ἀγαπηµένος παρθένος, ἀλλὰ καὶ τῆς Παρθένου υἱός, δηλαδὴ ὅ,τι εἶναι ὁ Χριστὸς κατὰ φύσιν γιὰ τὴν Μητροπάρθενο καὶ Θεοµήτορα ἔγινε αὐτὸς κατὰ χάριν».
Ὁ ἱερὸς Θεοφύλακτος γράφει σχετικά: «Κύτταξε πόσο τίµησε τὸν Μαθητή, µὲ τὸ νὰ τὸν κάνη ἀδελφό του. Τόσο καλὸ εἶναι νὰ τὸ νὰ συµπαραµένει κανεὶς µὲ τὸν Χριστὸ ποὺ πάσχει· µᾶς ὁδηγεῖ στὴν ἀδελφοποίησή Toυ … Ἔλαβεν οὖν ὁ Μαθητὴς τὴν Μαρίαν εἰς τὰ ἴδια· ἡ καθαρὴ ἀνατέθηκε στὸν καθαρὸ» (PG 124, 277D -280B). Τὴν ἐξαιρετικὴ αὐτὴ τιµὴ πρὸς τὸν ἠγαπηµένο Μαθητὴ τονίζει καὶ ἡ ὑµνολογία τῆς Ἐκκλησίας: Μαθητὰ τοῦ Σωτῆρος Παρθένε καὶ Θεολόγε, σοὶ ὡς παρθένῳ τὴν Παρθένον καί Θεοτόκον παρέθετο Χριστὸς ὁ Θεὸς σταυρoύµενoς, καὶ ταύτην ἐφύλαξας ὡς κόρην ὀφθαλµοῦ» (Ἰδιόμελον Λιτῆς 26ης Σεπτεμβρίου).
Ἱερομονάχου Γρηγορίου:
«Οἱ ἑπτὰ Λόγοι τοῦ Χριστοῦ ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ»,
Ἱ. Κουτλουμουσιανόν Κελλίον Ἁγ. Ἰω. Θεολόγου,
Ἅγιον Ὄρος 2009.
αντιγραφή εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου