9 Αυγούστου 2013

H αρετή της σιωπής και τα λόγια της Παναγίας

Η μορφή της Παναγίας αποτελεί πράγματι την ενσάρκωση και προσωποποίηση όλων των αρετών. Άραγε ποια αρετή μπορούμε να σκεφτούμε η οποία δε χαρακτήριζε τη Θεοτόκο; Ή ποιος από εμάς δε θέτει ενώπιόν του την Παναγία ως παράδειγμα για την απόκτηση αρετών; Όλες οι αρετές κοσμούσαν την προσωπικότητα της. Ωστόσο, περισσότερο και ευκολότερα φανερή είναι η αρετή της σιωπής που την διέκρινε. Αν και ως μητέρα του Χριστού θα μπορούσε να διεκδικήσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην Εκκλησία των πρώτων χρόνων, εκείνη επέλεξε να μείνει στο περιθώριο και στη σιωπή αφήνοντας τους Αποστόλους να αναλάβουν την οργάνωση και επέκταση της Εκκλησίας του Χριστού. Τα λόγια της αλλά και οι παρεμβάσεις της ήταν περιορισμένες. Πράγματι, και στα βιβλία της Καινής Διαθήκης αναφέρονται μόνο τέσσερις περιπτώσεις, στις οποίες ομίλησε η Παναγία, κάθε μια απ' τις οποίες έχει να μας διδάξει πολλά τόσο ως προς την προσέγγιση της προσωπικότητάς Της όσο και ως προς το πώς και αν πρέπει και εμείς να απευθύνουμε λόγο. 

Η πρώτη περίπτωση ήταν η φοβερή στιγμή του Ευαγγελισμού, όταν η νεαρή κόρη Μαριάμ δέχθηκε στο οίκημά της τον Αρχάγγελο Γαβριήλ ο οποίος της μετέφερε το μήνυμα της κύησης του Υιού του Θεού. Ωστόσο, η Παναγία φαίνεται πως αντέδρασε αρχικά στο χαιρετισμό και στην είδηση που έλαβε διαλογιζόμενη μήπως το όραμα και ο χαιρετισμός αυτός πρόκειται για πλάνη , αφού τόνισε πως το να κυοφορήσει είναι αδύνατο αφού δεν είχε καμία σχέση με άνδρα. Όταν, όμως, ο Αρχάγγελος της εξήγησε πως "Πνεῦμα Ἅγιον ἐπιλεύσεται ἐπί σε καί δύναμις Ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι" αμέσως άρθρωσε λόγο υπακοής και έλλογης υποταγής στο θέλημα του Κυρίου: ἰδοῦ ἡ δούλη Κυρίου γένοιτό μοι κατά τό ῥῆμά σου, 

Η δεύτερη περίπτωση ήταν όταν επισκέφθηκε η Θεοτόκος την Ελισάβετ, η οποία κυοφορούσε τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Τότε η Ελισάβετ "δανειζόμενη" το προφητικό χάρισμα απ΄ τον υιό της είπε προς την Ελισάβετ: "Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί καί εὐλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου. Και πόθεν μοι τοῦτο ἵνα ἔλθῃ ἡ μήτηρ τοῦ Κυρίου μου πρός με;". Για τη Θεοτόκο, ωστόσο, οι επαινετικοί αυτοί λόγοι δεν έγιναν αφορμή και αιτία υπερηφανείας, αλλά αντίθετα δοξολογίας και ευχαριστίας προς το Θεό: Μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τόν Κύριον καί ἡγαλλίασε τό πνεῦμά μου ἐπί τῶ Θεῶ τῶ σωτήρι μου· ὅτι ἐπέβλεψεν ἐπί τήν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ. Ἰδοῦ γάρ ἀπό τοῦ νῦν μακαριοῦσί με πᾶσαι αἱ γενεαί· ὅτι ἐποίησέ μοι μεγαλεῖα ὁ Δυνατός καί ἅγιον τό ὄνομα αὐτοῦ".

Η τρίτη περίπτωση ήταν όταν ο Ιησούς δίδασκε δωδεκαετής στο ναό των Ιεροσολύμων, ενώ η μητέρα του και ο μνήστωρ Ιωσήφ βρίσκονταν στο δρόμο της επιστροφής. Και όταν μετά από αναζήτηση τριών ημερών, Τον βρήκαν στο ναό να διδάσκει και να συνομιλεί με τους Νομοδιδασκάλους η Παναγία είπε προς τον Ιησού: "Τέκνον, διά τί ἔπραξας εἰς ἡμᾶς οὕτως; ίδοῦ, ὁ πατήρ σου καί ἐγώ καταλυπούμενοι σέ ἐζητοῦμεν". Δηλαδή, γιατί μας το έκανες αυτό; Και εγώ και αυτός που θεωρείται ότι είναι ο επί γης πατέρας Σου σε αναζητούμε οδυρόμενοι. Η Παναγία φαίνεται πως έχει το σθένος ώστε να κάνει παρατήρηση, θα λέγαμε, ακόμα και σ' αυτόν τον Υιό του Θεού και Θεό. Να δώσει, έστω κι αν είναι ένας άνθρωπος ενώπιον του Θεού, μια συμβουλή στον Υιό της. Κι αυτό δεν το έπραξε για να δείξει τη δύναμη που είχε αλλά κινούμενη από αγάπη και αίσθηση του ύψιστου καθήκοντός της. 

Τελευταία περίπτωση ομιλίας της Παναγίας είναι τα λόγια που άρθρωσε στο γάμο της Κανά, που ήταν και η αιτία του πρώτου θαύματος του Χριστού. Όταν, λοιπόν, τελείωσε το κρασί απευθυνόμενη στο Υιό της Τον ενημερώνει για την έλλειψη. Εκείνος απήντησε βέβαια πως δεν είχε έλθει ακόμη η στιγμή που θα ξεκινούσε η επί γης θαυματουργική δράση του. Ωστόσο, η Παναγία είπε στους υπηρέτες μια φράση, η οποία έκτοτε ηχεί έντονα σ' όλους μας: "ὅ,τι ἄν λέγῃ ἡμῖν, ποιήσατε". Οτιδήποτε, δηλαδή, και να σας πει να το κάνετε. Η φράση αυτή βέβαια δεν αφορά μόνο τους υπηρέτες στο γάμο της Κανά, αλλά απευθύνεται σ' όλους μας και μας υποδεικνύει πως μόνος δρόμος σωτηρίας είναι η τήρηση των λόγων του Χριστού. Η Θεοτόκος αποδεικνύεται μέσα και απ' αυτό το θαύμα πως έχει πολλή δύναμη, αφού η μεσολάβησή Της μετέβαλε την αρχική άρνηση του Χριστού.  

Όλοι αυτοί οι λόγοι της Υπεραγίας Θεοτόκου, πέραν του ότι αποδεικνύουν το μεγαλείο των αρετών και της προσωπικότητάς Της γενικότερα, αποτελούν για όλους μας υπόδειγμα και κανόνα για τη διαμόρφωση και της δικής μας συμπεριφοράς και άρθρωσης λόγου, ώστε να αποφεύγουμε κατά το δυνατόν τις αργολογίες και τις κατακρίσεις. Με υπόδειγμα την προσωπικότητα της Θεοτόκου πρέπει να αποφασίζουμε πάντοτε αν θα επιλέξουμε την σιωπή ή το λόγο. Όπως η Παναγία μας, έτσι και εμείς είναι καλό να ομιλούμε για να εκφράσουμε και να αποδείξουμε την υπακοή μας στο θέλημα του Θεού αλλά και των συνανθρώπων μας, για να αποδίδουμε δοξολογικούς ύμνους προς το Θεό, για να συμβουλεύουμε με αγάπη τους συνανθρώπους μας και ιδιαίτερα τους νεότερους και τέλος για να διδάσκουμε σ' όλους τις εντολές και το λόγο του Θεού, όπως ακριβώς μας προτρέπει η Παναγία με το "ὅ,τι ἄν λέγῃ ἡμῖν, ποιήσατε".

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Η ΙΕΡΑ ΜΑΣ ΜΟΝΗ ΑΠΟ ΨΗΛΑ!

ΟΜΙΛΙΕΣ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ