9 Φεβρουαρίου 2015

Το Τριώδιο ως κανόνας πνευματικής πορείας

   Μέσα στην Εκκλησία όλα έχουν θεσπιστεί από τους θεοφόρους Πατέρες με σοφία και "ἐν Πνεύματι ἁγίῳ". Τίποτα δεν είναι τυχαίο ή δεν έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία. Έτσι και η περίοδος του Τριωδίου πριν την αρχή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, στην οποία αυτή την περίοδο βρισκόμαστε, μας δίνει τα απαραίτητα προπαρασκευαστικά εφόδια με τα οποία θα αγωνιστούμε στην πνευματική μας ζωή, αρχής γενομένης με το επικείμενο "στάδιο τῶν ἀρετῶν".
   Την πρώτη Κυριακή του Τριωδίου με την παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου, μας τονίζεται η αναγκαιότητα της ταπεινοφροσύνης, που μπορεί να δικαιώσει αμαρτωλούς όπως ο Τελώνης  αλλά της οποίας η έλλειψη είναι ικανή να οδηγήσει στην απώλεια ανθρώπους "ευσεβείς" και τυπικούς. Αυτή η μεγίστη αρετή είναι το σταθερό έδαφος στο οποίο μπορεί να χτιστεί το πνευματικό οικοδόμημα όλων των αρετών. Οπότε γίνεται αντιληπτό ότι αν δεν υπάρχει αυτή η αρετή, κάθε πνευματική εργασία είναι ανούσια και "γυμνή" απ' τη θεία Χάρη. Γι' αυτό, ακριβώς, προβάλλεται πρώτα και εμφατικά απ' την Εκκλησία.
   Τη δεύτερη Κυριακή του Τριωδίου προβάλλεται το ιδανικό της μετανοίας. Συμπυκνώνοντας την τραγική πορεία του ανθρώπου ο Κύριος μας γεμίζει ελπίδα: η συναίσθηση, η συντριβή και η ομολογία του σφάλματος οδηγεί στη συγχώρηση από τον σπλαγχνικό Πατέρα και Θεό μας. Αλλά αυτό προαπαιτεί ταπεινό φρόνημα και αυτοκριτική, όπως αυτά παρουσιάστηκαν στην παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου. Δηλαδή, προχωρούμε στην πνευματική μας αυτή πορεία με βάση τις ευαγγελικές προσταγές: ταπείνωση-αυτοκριτική-συναίσθηση, μετάνοια, σύγχωρηση, επιστροφή στην πρώτη δόξα κοντά στον στοργικό Πατέρα. 
   Την επόμενη Κυριακή, της Απόκρεω, το Ευαγγέλιο παρουσιάζει τη Δευτέρα Παρουσία και την τελική Κρίση των ανθρώπων με βασικό κριτήριο για την αιώνια σωτηρία ή τιμωρία την αγάπη προς τους ελάχιστους αδελφούς. Έχουμε, δηλαδή, ενώπιόν μας επιπλέον δομικά στοιχεία για την σταθερή πνευματική μας οικοδομή: η παντοδυναμία του τριαδικού Θεού, που εν σοφία δημιούργησε τον κόσμο και έθεσε την προκαθορισμένο χρόνο της Δευτέρας Παρουσίας, η αγάπη προς τους αδελφούς μας, η οποία πρέπει να χαρακτηρίζει όλη μας τη ζωή και κάθε έκφρασή της, η μνήμη και η βεβαιότητα του τέλους της παρούσας ζωής και η πορεία μας στην αιώνια ζωή ή στην αιώνια κόλαση. Αυτή η μνήμη είναι πως θα μας συγκρατήσει από αμαρτίες ή λάθη κατά το δυνατόν και θα μας οδηγήσει με ασφάλεια στην αγκαλιά του Κυρίου μας. Γι' αυτό, άλλωστε, ο μέγας Βασίλειος έλεγε ότι ο δρόμος του ανθρώπου προς το Θεό ασφαλίζεται με δυο πνευματικά τείχη στα δεξιά και τα αριστερά του: το φόβο του Θεού και το φόβο του θανάτου. Ο φόβος αυτός δε σημαίνει φόβο ανθρώπινο ή πανικό, αλλά επίγνωση του μόνου αληθινού Θεού αλλά και πως η ζωή μας αυτή είναι πεπερασμένη. Μ΄ αυτήν την επίγνωση είμαστε ασφαλισμένοι και γι' αυτό στην αρχή του πνευματικού μας δρόμου η Εκκλησία μας θέτει αυτά τα δύο αόρατα αλλά κραταιά προστατευτικά τείχη.
   Η πορεία αυτή του Τριωδίου, πριν την αρχή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, όρισαν οι Πατέρες να θυμόμαστε την εξορία των πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο, έτσι ώστε να έχουμε μια νέα υπενθύμιση καθώς βρισκόμαστε στην εκκίνηση του κυρίως αγώνα: την υπενθύμιση της χαμένης πατρίδος μας, του Παραδείσου. Οπλισμένοι, λοιπόν, μ' αυτήν την υπενθύμιση, προσθετικά μ' όλα τα προηγούμενα στοιχεία και πνευματικά εφόδια, γίνεται ταυτόχρονα και ο στόχος μας. Η προσκύνηση, δηλαδή, του Αναστημένου Χριστού μας ο οποίος έθεσε τέρμα στην εξορία μας αυτή και έσωσε την ανθρώπινη φύση μας υπομένοντας το θάνατο και θανατώνοντας το θάνατο. 
   Η Εκκλησία μας βλέπουμε ότι πάντοτε "ἐν ἁγίῳ Πνεύματι" μας κατευθύνει προς τη σωτηρία, υποδεικνύοντάς της όχι με φιλοσοφικά λόγια ή σχήματα αλλά με λόγια από το αψευδές στόμα του Κυρίου και με πρακτικές αγαπητικές συμβουλές προς όλους μας. Μας δίνει τις κατάλληλες και απαραίτητες προϋποθέσεις, ώστε να καταστεί επ' αγαθόν ο πνευματικός αγώνας μας στην Αγία Τεσσαρακοστή. 

"Θεσβίτης"

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Η ΙΕΡΑ ΜΑΣ ΜΟΝΗ ΑΠΟ ΨΗΛΑ!

ΟΜΙΛΙΕΣ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ