Ένα δεύτερο θεμέλιο εξ αφορμής όσων συναντάμε στον Βίο του οσίου Νείλου - ιδιαίτερα, της ευφροσύνης που δοκίμασε και την επιζητούσε από την αρχή της αποταγής του και σε όλη του την μετέπειτα ζωή - είναι η συναφής με την χαρά ειρήνη.
Η ειρήνη είναι κάτι το βαθύτερο• είναι η αίσθησις της ενότητος της ανθρωπίνης μας υπάρξεως. Η ειρήνη προϋποθέτει πρώτα από όλα την απόλυτη ενότητα και ταυτότητα των δυνάμεων της ψυχής, του βουλητικού, του νοερού και του θυμικού. Όταν ένα από αυτά αποσπάται, η ειρήνη χάνεται. Η ειρήνη λοιπόν κλονίζεται, όταν κλονίζωνται οι δυνάμεις της ψυχής, όταν μπαίνη μια ανισορροπία μεταξύ τους. Αυτή η ανισορροπία δείχνει ότι ο άνθρωπος δεν βαδίζει καλά στην πνευματική του ζωή, ότι δεν είναι απορροφημένος από τον Θεόν, ότι δεν έχη καν αίσθησι του Θεού. Επομένως, ούτε εσωτερική αρμονία έχει, ούτε αρμονία με τον Θεόν.
Ταραγμένος άνθρωπος αποκαλύπτει πως έχει χάσει τον Θεόν, διότι δεν μπορεί να φθάση η θεία ενέργεια μέχρις αυτού, δεν μπορεί να γίνη ο ίδιος μόνιμο κατοικητήριο του Θεού. Και αυτό οφείλεται στο ότι το ηγεμονικό του – το πνεύμα το εν τω ανθρώπω, το οποίο πρώτο δύναται να ενώνεται με τον Θεόν και να Τον κάνη κτήμα του και εν συνεχεία να Τον προσδίδη και σε όλον τον άνθρωπο- δεν βρίσκεται σε αγαθή σχέσι με τις υπόλοιπες δυνάμεις της ψυχής.
Όποιος ταράσσεται είναι ψυχικός άνθρωπος, ζη με κατώτερες οράσεις και απολαύσεις. Η ψυχή του συμμείγνυται με αυτές, και το πνεύμα του χάνεται εκεί μέσα και πελαγώνει, καταπίπτοντας τελικώς σε μία σαρκικότητα. Αυτός ο άνθρωπος γίνεται ένα σκουλήκι πεταγμένο στην γη, ενώ είναι πλασμένος για αετός. Ο αετός έπεσε κάτω στο χώμα, μέσα στην λάσπη. Πως μπορεί τώρα να είναι ήρεμος; Πως μπορεί να νοιώθη άπλα και να ζη εδώ στην γη; Πρέπει να δημιουργηθή εκ νέου η ενότητα μέσα του, με το να διεισδύση το Άγιον Πνεύμα και να τον φωτίση, ώστε να γνωρίση τα βαθύτερα αίτια της ασθενείας του, και τότε να αναζήτηση αρχικώς την εσωτερική θεραπεία και εν συνεχεία την αποκατάσταση των σχέσεων του με τον Θεόν.
Η ειρήνη επίσης χάνεται, όταν δεν ταυτιζώμαστε απόλυτα με τους άλλους και δεν τους αναγνωρίζωμε. Σε αυτή την περίπτωση έχομε, όπως είπαμε, το σχίσιμο του σώματος του Χριστού, την εισβολή του αφύσικου αυτού στοιχείου στην φυσικότητα της πνευματικής ζωής μας, οπότε, μη ζώντας την ενότητα και την καθολικότητα του ενός σώματος, δεν μπορούμε να έχουμε να έχουμε αίσθησι Θεού και ειρήνη μέσα μας. Ο παραμικρός δηλαδή διχασμός με τον Θεόν ή με οποιονδήποτε άνθρωπο, αλλά και η παραμικρή μας αντίδρασις προς τον φυσικό κόσμο, μας κάνει να χάνωμε την ειρήνη, αφού ολόκληρη η κτίσις εχει συνταυτισθή με τον Θεόν, αναγνωρίζει τον πλαστουργό της και δεν ανέχεται αντίδρασι και ανισορροπία εν εαυτή. «Συστενάζει και συνωδίνει» (35) η κτίσις μαζί με τον άνθρωπο, επειδή εξέπεσε από τον Θεόν, και ζητάει την επανένωσί της μαζί Του, την παλιγγενεσία της. «Καινόν ουρανόν και καινήν γήν» θέλει να δη τον εαυτό της (36).
Έτσι, μόλις δυσανασχετήσης και πης, γιατί αυτό το βουνό είναι εδώ μπροστά μου, γιατί φυσά αέρας, γιατί πάλι βρέχει, τι υγρασία είναι αυτή, μόλις δηλαδή έρθης σε σύγκρουσι με ένα φυσικό φαινόμενο του ουρανού ή της γης, ακόμη και μόλις πης, τι χρειάζονται τα σκουλήκια, η σαύρα, τα ερπετά, αμέσως χάνεις την ειρήνη. Αφού έρχεσαι σε σύγκρουσι με την φύσι, η οποία ζητάει τον Θεόν και ενώνει το δάκρυ της με το δάκρυ όλων των αγίων –μέχρις ότου γίνη η αποκαταλλαγή της κατά την εσχάτη ήμερα(37) - εσύ αποτελείς παραφωνία, η οποία σε χωρίζει από όλη την φύσι, από όλο το σύμπαν, από όλον τον Θεόν.
Εάν ακόμη δεν ταύτισης τον εαυτό σου και με τον τελευταίο αμαρτωλό και δεν αναγνώρισης πως αυτός είναι κομμάτι της δικής σου υπάρξεως, εάν δηλαδή δεν ένωσης τον εαυτό σου και με το τελευταίο σκουλήκι της γης και δεν αναγνώρισης ότι ο ίδιος Θεός ενώνει και σένα και αυτόν με τον ουρανό, τότε δεν θα μπόρεσης ποτέ σου να νοιώσης την πραγματική ειρήνη. Αυτή η ειρήνη είναι κάτι το βαθύτερο από την χαρά, κάτι το οριστικώτερο, διότι δεν μαρτυρεί απλώς το πως είμαι, αλλά το που πηγαίνω, εάν πορεύωμαι λανθασμένα η σωστά.
Κριτήριο λοιπόν της πορείας μας είναι η χαρά, το που βρίσκομαι, και η ειρήνη, το που πάω. Εάν δεν έχω ειρήνη, σημαίνει ότι πήρα λάθος δρόμο, θα τολμούσαμε να πούμε, εάν την ειρήνη μου την βρίσκω στην αμαρτία, είναι προτιμότερο να πάω στην αμαρτία. Είναι πολυτιμότερη τότε η αμαρτία για μένα, από ό,τι είναι όλοι μαζί οι αρχάγγελοι. Βεβαίως, το δεύτερο σκαλοπάτι θα είναι να πάω από την αμαρτία στον παράδεισο. Διότι στην πραγματικότητα δεν είναι δυνατόν να δώση η αμαρτία ειρήνη. Η αμαρτία είναι η μεγαλύτερη προσβολή προς τον Θεόν και προς τον άνθρωπο. Παρά ταύτα, αν εμένα μου φαίνεται ότι την ειρήνη την βρίσκω στην αμαρτία, να πάω εκεί. Σημασία έχει η ειρήνη. Μόνον αυτή μπορεί να μου χαρίση κάποια ακτίνα, που θα μου αποκάλυψη εν συνεχεία τον Θεόν.
35. Ρωμ. 8, 20-22
36. Βλ. Β' Πέτρ. 3, 13.
37. Ρωμ. 8, 21.
Συνεχίζεται…. ΑΡΧΕΣ ΜΟΝΑΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ (1) εδώ
ΑΡΧΕΣ ΜΟΝΑΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ (3)ΕΔΩ
ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΥ ΣΙΜΩΝΟΠΕΤΡΙΤΟΥ (2008) ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΗ ΟΔΟΣ: Ερμηνεία στον Βίο του Οσίου Νείλου του Καλαβρού. Εκδόσεις Ίνδικτος. Β’ Έκδοση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου